Yüce Allah 6:143-144 ayetlerinde şu şekilde buyurmaktadır;
Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet Arapça okunuş Meal |
932|6|143|ثَمَٰنِيَةَ أَزْوَٰجٍ مِّنَ ٱلضَّأْنِ ٱثْنَيْنِ وَمِنَ ٱلْمَعْزِ ٱثْنَيْنِ قُلْ ءَآلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلْأُنثَيَيْنِ أَمَّا ٱشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ ٱلْأُنثَيَيْنِ نَبِّـُٔونِى بِعِلْمٍ إِن كُنتُمْ صَٰدِقِينَ Semaniyete ezvac, min ad da'ni sneyni ve mine l-ma'zi sneyn, kul az zekereyni harreme emil unseyeyni emmeştemelet aleyhi erhamul unseyeyn, nebbiuni bi ilmin in kuntum sadıkin. Dişi ve erkek olarak sekiz eş yarattı: Koyundan iki, keçiden iki ... De ki: "O, bunların erkeklerini mi, dişilerini mi, yoksa bu iki dişinin rahimlerinde bulunan yavruları mı haram kıldı? Eğer doğru iseniz bana birbilgi söyleyiniz." |
933|6|144|وَمِنَ ٱلْإِبِلِ ٱثْنَيْنِ وَمِنَ ٱلْبَقَرِ ٱثْنَيْنِ قُلْ ءَآلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلْأُنثَيَيْنِ أَمَّا ٱشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ ٱلْأُنثَيَيْنِ أَمْ كُنتُمْ شُهَدَآءَ إِذْ وَصَّىٰكُمُ ٱللَّهُ بِهَٰذَا فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ ٱفْتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا لِّيُضِلَّ ٱلنَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهْدِى ٱلْقَوْمَ ٱلظَّٰلِمِينَ Ve minel ibili sneyni ve minel bakari sneyn, kul az zekereyni harreme emil unseyeyni emmeştemelet aleyhi erhamul unseyeyn, em kuntum şuhedae iz vassakumullahu bi haza, fe men azlemu mimmeniftera alallahi keziben li yudillen nase bi gayri ilm, innallahe la yehdil kavmez zalimin. Deveden de iki, sığırdan da iki yarattı. De ki: "O, bunların erkeklerini mi, dişilerini mi, yoksa bu iki dişinin rahimlerinde bulunan yavruları mı haram kıldı? Yoksa Allah'ın size böyle vasiyet ettiğine şahit mi oldunuz? Bilgisizce, insanları saptırmak için Allah'a karşı yalan uydurandan daha zalimkimdir? Şüphesiz Allah, zalimler topluluğunu doğru yola iletmez. |
(ثَمَٰنِيَةَ) semaniyete kelimesi kökü (ثمن) sekiz (eight) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 128 (of 1303)
(أَزْوَٰجٍ) ezvacin kelimesi kökü (زوج) eş (couple), çift (pair) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 447 (of 1303)
(ٱلضَّأْنِ) d-de'ni kelimesi kökü (ضان) koyun (sheep) anlamındadır. Steingass, page 602 (of 1241)
(ٱثْنَيْنِ) sneyni kelimesi kökü (ثني) iki (two) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 128 (of 1303)
(ٱلْمَعْزِ) l-mea'zi kelimesi kökü (معز) keçi (goats) anlamındadır. Steingass, page 1025 (of 1241)
(ٱلْإِبِلِ) l-ibili kelimesi kökü (ابل) deve (camel) anlamındadır. Steingass, page 5 (of 1241)
(ٱلْبَقَرِ) l-bekari kelimesi kökü (بقر) sığır (cattle) anlamındadır. Steingass, page 134 (of 1241)
Çoğu mealde yukarıdaki ayetlerden 6:143’deki “ ثمانية ازواج’ (semaniyete ezvac) ifadesinin hatalı şekilde sekiz çift olarak çevrildiğini görmekteyiz. Sekiz çift olarak yanlış çevrildiğinde akıllar karışmaktadır. Toplam 16 hayvan olmak zorundadır. Ama Yüce Allah 143-144 ayetlerinde bu hayvanları ve sayılarını vererek bize doğru çeviriyi gösterir.
Muhammad Asad, Mustafa İslamoğlu, Bayraktar Bayraklı ve Hakkı Yılmaz’ın yaklaşımları çok çok doğru yaklaşımlardır.
Bu noktada Hakkı Yılmaz’ın tespitleri şahanedir. Bu nedenle tam paragraf olarak kendisinden alıntı yaparak burada yayınlamayı tercih ettim.
https://istekuran.net/sureler/55-en-am-suresi.html
143. ayette geçen “ ثمانية ازواجsemaniyete ezvac” ifadesi “sekiz eş” demek olup birçok mealdeki gibi “sekiz çift” demek değildir. Çünkü “ زوجzevc”; “kendi cinsinden bir diğeri ile beraber bulunan” demektir. Kendi cinsinden bir diğeri ile bulunan varlıklardan her biri, diğerine göre “zevc” yani “eş” konumundadır. Eşlerden her birinin bizzat kendisi ise “fert” diye adlandırılır. Dolayısıyla “ زوجzevc” sözcüğü, birbirinin eşi olan iki şeyden birinin diğerine göre adı olup eşlerin her ikisini değil birini ifade eder. Bir başka ifade ile “zevc”, bazılarının yanlış bildiği gibi, “çift” anlamına değil, “bir çiftin her bir teki” anlamına gelir. Mesela “semaniyete ezvac” ifadesinin “sekiz çift” olarak anlaşılması hâlinde, ayette “on altı birey”den bahsediliyor olması gerekir. Oysa Rabbimiz bu zevclerin ikisinin koyun, ikisinin keçi, ikisinin deve, ikisinin de sığır cinsinden olduğunu belirtmiş ve toplam “sekiz birey” saymıştır. Diğer taraftan, Arapça’da “esma-i aded [sayı isimleri]” denilen sözcüklerden tamlama yapıldığı zaman, 3 ilâ 10 arasındaki sayıların tamlamalarının [ismü’l-ma’dûd] dilbilgisi kuralları gereği cemi [çoğul] olması gerekmektedir. Ama dikkat edilirse, ayette “ ثمانية زوج semaniyete zevcin” değil de “ ثمانية ازواجsemaniyete ezvacin” şeklinde tamlama yapılmış ve tamlamanın “sekiz çiftler” veya “sekiz eşler” değil de “sekiz eş” anlamına geldiği bu şekilde belirtilmiştir. Ayrıca bu anlam, “sekiz eş”i oluşturan dört çiftin cinslerinin sayılması ile de teyit edilmiştir.
Hakkı Yılmaz’ın görüşlerine katılmamak mümkün değildir. Bu yaklaşımla aşağıdaki ayette aynı şekilde anlamlandırılmalıdır.
Yüce Allah 39:6 ayetinde şu şekilde buyurmaktadır;
Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet Arapça okunuş Meal |
4062|39|6|خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَٰحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَأَنزَلَ لَكُم مِّنَ ٱلْأَنْعَٰمِ ثَمَٰنِيَةَ أَزْوَٰجٍ يَخْلُقُكُمْ فِى بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمْ خَلْقًا مِّنۢ بَعْدِ خَلْقٍ فِى ظُلُمَٰتٍ ثَلَٰثٍ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ ٱلْمُلْكُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَ Halakakum min nefsin vahıdetin summe ceale minha zevceha ve enzele lekum minel en'ami semaniyete ezvac, yahlukukum fi butuni ummehatikum halkan min ba'di halkın fi zulumatin selas, zalikumullahu rabbukum lehul mulk, la ilahe illa huve, fe enna tusrafun. Sizi bir tek canlıdan yarattı; sonra o canlıdan onun eşini vücuda getirdi. Ve sizin için enam’dan dişi ve erkek olarak sekiz eş indirmiştir. Sizi annelerinizin karınlarında üç karanlık içinde, bir yaratıştan öbürüne geçirerek oluşturuyor. İşte Allah! Budur sizin Rabbiniz! Yalnız O'nundur mülk ve saltanat! İlah yoktur O'ndan başka! Hal böyle iken nasıl oluyor da gerçeğin tersine döndürülüyorsunuz?! |
Yüce Allah’ın koyun, keçi, deve ve sığır hayvanlarını zikrederken onların bulunduğu familyayı (aile) işaret etmesi çok muhtemeldir. Çünkü deve deyince onlarca deve cinsleri akla gelir. Koyun deyince yine onlarca koyun cinsi akla gelir. Sığır deyince de akla onlarca sığır (dana, inek, camız gibi.) cinsi gelir.
Bu ayetlerde özellikle bu 8 eş olmak üzere 4 cins hayvan ailesinin zikredilmesi bu hayvanların tüm insanlar için çok önemli oldukları içindir.