Yüce Allah 79:30 ayetinde şu şekilde buyurmaktadır;

Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet

Arapça okunuş

Meal

5740|79|30|وَٱلْأَرْضَ بَعْدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ

Vel arda ba’de zâlike dehâhâ.

Ve yer/yeryüzü; bundan sonra, yayıp yuvarlattı onu.

 

Bu ayette çok büyük bir mucize vardır. Ayetteki (دَحَاهَا) (dehaha) kelimesi Yüce Allah tarafından çok özel olarak seçilmiştir. Bu kelime Dünya’nın oluşması ile ilgili büyük deliller sunmaktadır.

(دَحَاهَا) (dehaha) kelimesi kökü (دحو)  anlamı yaymak (spread), genişletilmiş (expended), genişletilmiş-büyütülmüş-geniş çaplı hale getirilmiş (extended) anlamlarındadır. Bir kuşun yuvasını ayakları ile düzelterek genişletmesi ve yumurtaları için uygun hale getirmesi, deve kuşunun kumda yumurtalarının bıraktığı yer (the place of the eggs of the ostrich) anlamına gelir.

Karnın şişmesi, göbeğin şişmesi ve sarkması, göbeğin yağlanmasına bağlı şişmesi; Arapların oynadığı bir oyundaki çukurlar: Yuvarlak taşlar alınır (küçük yuvarlak ekmek parçası gibi), bu taşlara uygun yere çukurlar kazılır ve oyuncu taşı atar, taş bu çukura girerse oyuncu kazanır, girmez ile kaybeder. Bu açılan yuvarlak delikler içinde kullanılır. Şişman bir devenin çöktüğünde yerde bıraktı düzeltilmiş, içine çökmüş toprak; Bir şiddetli yağmur sonrası bir kişi şunu der: ‘Yağmur yuvarlak çakış taşlarını topladı, küme haline getirdi, yığın haline getirirdi.’ (It drove the pebbles from the surface of the earth); Bir çocuğun elindeki tahta gibi bir şey ile yere sürterek gitmesi ve önündeki her şeyi süpürmesi, kürümesi.

Yukarıdaki açıklamalar 1863-1872 yılı baskısı olan Lane's Lexicon sözlüğünden alınmıştır. Lane's Lexicon page 863 (of 3039). 

Kelimenin anlamları en aşağıda sözlükte verilmiştir.

Ayetteki (دَحَاهَا) (dehaha) kelimesi yukarıdaki anlamları ile düşünüldüğünde çakıl taşı gibi parçaların bir araya getirilerek toplanması ile büyük yuvarlak bir cismin daha da büyütülmesi, yuvarlatılması, bu cismin önündeki her şeyi temizlemesi anlamları çıkar. Bu kelimenin Dünya'nın oluşumu için kullanılması tam olarak da Dünyanın ‘accretion’ adı verilen oluşma sürecini yansıtır.

Bu kelime Dünya'nın yüzey alanının yayılmasını işaret eder. Bir kürenin büyümesi ile yüzey alanı büyür. Yüzey alanı genişler, yayılır ve daha geniş olur. 

Yaklaşık 4,6 milyar yıl önce Yüce Allah duman halindeki göğe (solar nebula: %98 gaz (gas), %2 ağır metallerden oluşmuş toz (dust)) yönelmiş ve bu dumanı yerçekimi marifeti ile döndürüp sıkıştırmıştır. Sıkışma ile birlikte merkezdeki sıcaklık ve basınç artmış ve Güneş’imiz ilk ışıklarını salarak parlamaya başlamış ve bir ‘T Tauri’ yıldızı olarak doğmuştur. Güneş’in parlaması ile gaz ve toz halindeki disk (‘protoplanetary disc’) yıldızdan uzaklaşmış ve dönmeye devam etmiştir.

Aşağıdaki resimde Dünya'nın kendi etrafında ve Güneş etrafında dönerken yörüngesindeki küçük parçacıkları toplayarak süpürmesi ve bu şekilde bir toz tanesinden dev bir Dünya haline gelmesi gösterilmiştir. 

Hadean earth dunya yaydik genislettik kuran

Bu dönüş sırasında maddeler kümelenerek öncelikle çakıl taşları gibi küçük cisimleri oluşturmuş, bunlar da birleşerek 200 metre kadar büyüklüğünde cisimleri oluşturmuş ve daha sonra daha büyük cisimler oluşmuştur. Yörüngedeki en büyük olan cisim önündeki küçük cisimleri hem kendi etrafında dönüp, hem de Güneş etrafında dönerken yuvarlak-top şeklini almıştır. Bu yuvarlak cisim Güneş etrafında ve kendi etrafında dönmeye devam ederken yörüngesi üzerindeki maddeleri süpürerek içine çekmiş, yörüngesini temizlemiş, bu sayede şişmiş, büyümüş, genişlemiş ve Dünya’mızın ‘hadean’ ismi verilen ilk halini almıştır. Tam da ayette geçen (دَحَاهَا) (dehaha) kelimesi gibi.

Aşağıdaki resimlerde yerçekimi ile merkezde sıkışmış olan maddeler parlama ile ilk Güneş'in oluşturuyor. Bu parlama ile (‘protoplanetary disc’) genişliyor ve tam disk halini alıyor. Daha sonra toz tanecikleri birleşerek büyük parçaları oluşturuyor. En büyük parça önündeki her şeyi toplayıp büyüyerek yörüngesinini temizliyor.

dunyanin olusmasi yayilmasi genisletilmesi yuvarlatilmasi kuran mucizeler 

Konunun ders olarak anlatımı;

 

 

(دَحَاهَا) (dehaha) kelimesi kökü (دحو)  anlamı: (Lane's Lexicon, page 863 (of 3039))

dunyayi yaydik genislettik

 

En doğrusunu Allah bilir.