Ashab-ı Kehf gençlerinin ellerinde olan varakları deri para olabilir mi?

Yüce Allah 18:19 ayetinde şu şekilde buyurmuştur. 

Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet

Arapça okunuş

Meal

2157|18|19|وَكَذَٰلِكَ بَعَثْنَٰهُمْ لِيَتَسَآءَلُوا۟ بَيْنَهُمْ قَالَ قَآئِلٌ مِّنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْ قَالُوا۟ لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قَالُوا۟ رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْ فَٱبْعَثُوٓا۟ أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمْ هَٰذِهِۦٓ إِلَى ٱلْمَدِينَةِ فَلْيَنظُرْ أَيُّهَآ أَزْكَىٰ طَعَامًا فَلْيَأْتِكُم بِرِزْقٍ مِّنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ أَحَدًا

Ve kezalike beasnahum li yetesaelu beynehum, kale kailun minhum kem lebistum, kalu lebisna yevmen ev ba'da yevm, kalu rabbukum a'lemu bi ma lebistum feb'asu ehadekum biverıkıkum hazihi ilel medineti fel yanzur eyyuha ezka taamen fel ye'tikum bi rızkın minhu vel yetelattaf ve la yuş'ırenne bikum ehada.

Böylece uyandırdığımızda birbirlerine sordular. İçlerinden biri: "Ne kadar kaldınız?" dedi. "Bir gün, ya da bir günden daha az" dediler. "Ne kadar kaldığınızı Rabbiniz daha iyi bilendir. Şimdi siz birinizi şu varakınızla kente gönderin de baksın; hangisinin yiyeceği daha arı/temiz ise ondan size bir rızık getirsin ama dikkatli olsun ve sakın sizi kimseye sezdirmesin''

 

(بِوَرِقِكُمْ) biverikikum kelimesi kökü (ورق) yaprak (leaf), kâğıt (paper), varak (leaf), kâğıt para (paper money), ince dövülmüş metal (sheet of metal) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 1245 (of 1303)

Türkçeye de geçmiş olan çoğul kelime ‘evrak’ kelimesinin tekilidir.

# Kelime Anlam Kök

1

ve kezalike

yine böyle

 

2

beasnahum

onları dirilttik

بعث

3

liyetesa'elu

sormaları için

سال

4

beynehum

kendi aralarında

بين

5

kale

dedi ki

قول

6

kailun

konuşan biri

قول

7

minhum

içlerinden

 

8

kem

ne kadar?

 

9

lebistum

kaldınız

لبث

10

kalu

dediler

قول

11

lebisna

kaldık

لبث

12

yevmen

bir gün

يوم

13

ev

ya da

 

14

bea'de

bir parçası (kadar)

بعض

15

yevmin

günün

يوم

16

kalu

dediler

قول

17

rabbukum

Rabbiniz

ربب

18

ea'lemu

daha iyi bilir

علم

19

bima

ne kadar

 

20

lebistum

kaldığınızı

لبث

21

feb'asu

gönderin

بعث

22

ehadekum

birinizi

احد

23

biverikikum

varakınız ile

ورق

24

hazihi

şu

 

25

ila

   

26

l-medineti

şehre

مدن

27

fe lyenzur

baksın

نظر

28

eyyuha

hangi

 

29

ezka

daha temiz ise

زكو

30

taaamen

yiyecek

طعم

31

fe lye'tikum

size getirsin

اتي

32

birizkin

bir azık

رزق

33

minhu

ondan

 

34

velyetelettaf

ve dikkatli davransın

لطف

35

ve la

sakın

 

36

yuş'iranne

sezdirmesin

شعر

37

bikum

sizi

 

38

ehaden

birisine

احد

 

Kuran’da altın (ٱلذَّهَبَ) (z-zeheb) olarak, gümüş ise (ٱلْفِضَّةَ) (lfiddet) olarak geçmektedir. Kuran’da (ورق) ‘vrq’ kelimesi toplam 4 yerde geçer. 6:59, 7:22, 20:121 ayetlerinde yaprak olarak kullanılmıştır. Aynı geçiş tam olarak 18:19 ayetinde geçmektedir.

18:19 ayetinde geçen ‘biverikikum’ kelimesi tam olarakvarakınız ile’ olarak çevrilebilir. Varak kelimesinin ilk anlamı düşünüldüğünde ayette çok ayrı bir işaret olabilir. Ayrıca hemen sonrasında ‘hazihi’ ile ‘şu’ vurgusu vardır. Tam olarak anlam ‘şu varakınız ile’ olur.   

Varak kelimesi kâğıt parçası, deri parçası, papirüs gibi çok ince tahta parçaları olarak bilinir. Yüce Allah 18:19 ayetinde ‘şu varakınız ile’ buyururken kâğıt para gibi ince, para yerine geçen çok ince deri parçasını işaret etmiş olabilir.

Buna deliller şunlar olabilir;

Ayette paranın altın veya gümüş olduğu belirtilmiyor. Yüce Allah dileseydi altın veya gümüş para buyurarak bize işaret verebilirdi elbette. Ayrıca Arapçada demir para (عملة) ve/veya sikke (نقود) ayrı bir kelime olarak geçmektedir. Ama Yüce Allah’ın bu parayıvarak’ olarak işaret etmesi bu paranın kâğıt paraya benzer bir para olduğunu düşündürebilir. 

Kâğıt para ilk olarak Çin’de 7. yüzyılda kullanılmış olmakla birlikte hayvan derilerinden elde edilen para kullanımı M.Ö 188 yılına dayanır.

Hayvan derileri üzerine mühür basarak elde edilen varaklar para amacı ile kullanılıyordu.

Aşağıdaki resimde örnek gösterilmiştir.

118 B.C.Leather Currency  Leather money kehf suresi deri para varak 7 uyurlar cin ilk deri para

Peki; Kehf suresinde bahsi geçen gençlerin yaşadığını düşündüğümüz zamanda para olarak varaklar kullanılıyor muydu?

Öncelikle bu gençler ile ilgili yazılmış makaleleri incelemenizi tavsiye ederim;

Yüce Allah Kehf suresinde geçen Ashab-I Kehf gençlerinin sayısını 7 kişi olarak mucizevi şekilde bize işaret eder.

Mağaralarında 300 güneş yılı, 309 ay yılı kaldılar: ‘Lunisolar’ takvim

Ashab-ı Kehf gençleri hangi dönemde yaşadı?

En mantıklı yaklaşım; 

Gençlerin Roma döneminde Hristiyan oldukları için din değiştirilmeye zorlandığı, din değiştirmeyi kabul etmedikleri için bir mağaraya sığındıklarıdır. Bu mağarada çok uzun süre uyuduklarıdır. 300 güneş yılı ve 309 ay yılı sonra uyandıklarında içlerinden bir tanesi ellerindeki eski varak ile bir kente inmiş ve halk bu gençlerin aslında çok eski zamanlarda yaşadığını öğrenmiştir.

Daha sonra gençlerin ne kadar uyuduklarını ellerinde olan varak paradan yola çıkarak hesaplamaya başlamışlardır. Daha sonra mağaranın yanına bir mescid (kilise) yaptırmışlardır.

Gençlerin yanında bulunan varak ve/veya varaklar mağaraya girdiklerinde yanlarında olmalıdır. Gençlerin İsa peygambere indirilen has dinin mesajını doğru olarak anladıkları anlaşılıyor. Daha sonra yozlaşmış Hristiyanlık ile ilgileri yoktu.

Roma imparatorluğu 379 yılında resmi olarak Hristiyanlık dinini kabul etmiş ve Paganizm dinini yasaklamıştır. 395 yılında da Doğu ve Batı Roma olarak ikiye ayrılmıştır.

Gençlerin uyandığında Roma dini Hristiyan olduğu için gençlerin en erken M.S. 79 yılında mağaraya girmeleri gereklidir. Kesin bir rakam belirlemek mümkün gözükmüyor. Ama milattan sonra (M.S.) 79 yıllarından sonra mağaraya girmiş olmaları gereklidir.

Roma döneminde deriden elde edilen paranın tarihçesi;

Roma döneminde deriden para kullanımı M.Ö. 715 yıllarına kadar dayanmaktadır. Aenobarbus (Domitius) ki bir Roma generali olup, Mısır’daki Diocletian's ordularının başında görev yapmıştır. Bu generalin askerlerin maaşlarını deri paralar olarak ödediği bilinmektedir (M.S. 288-290).

Daha detaylı bilgi almak için lütfen tıklayınız. 

Gençlerin mağaraya girdiği dönemde (> M.S. 79) deriden paranın kesin olarak var olup olmadığını bilmemiz mümkün değil. Deri paraları kullanmış olduğu bilinen bir milletin özellikle daha değersiz alışverişlerde altın ve gümüş para yerine daha değersiz olan mühürlü deri paraları kullanmış olmaları mümkündür. Gençlerin elindeki varak ve/veya varakların bu paralar olması mümkündür. Yüce Allah'ın ayette 'varak' kelimesini kullanması bir işaret olabilir. 

En doğrusunu Allah bilir.