Yüce Allah 16:66 ve 23:21 âyetlerinde şu şekilde buyurmaktadır;
|
Kuran Âyet No|Sure No|Âyet No|Âyet Arapça okunuş Meal |
|
1965|16|66|وَإِنَّ لَكُمْ فِى ٱلْأَنْعَٰمِ لَعِبْرَةً نُّسْقِيكُم مِّمَّا فِى بُطُونِهِۦ مِنۢ بَيْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَّبَنًا خَالِصًا سَآئِغًا لِّلشَّٰرِبِينَ Ve inne lekum fîl en’âmi le ibreten, nuskîkum mimmâ fî butûnihî min beyni fersin ve demin lebenen hâlisen sâigan liş şâribîn. Ve doğrusu sizleredir çiftlik hayvanlarında mutlak bir ibret; veririz size içmeniz için karınlarındakinden onun; kimüsten (sindirilmiş besinden) ve kandan ayrışan; halis süt; içenler için lezzetli. |
|
2692|23|21|وَإِنَّ لَكُمْ فِى ٱلْأَنْعَٰمِ لَعِبْرَةً نُّسْقِيكُم مِّمَّا فِى بُطُونِهَا وَلَكُمْ فِيهَا مَنَٰفِعُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ Ve inne lekum fil en’âmi le ibreten, nuskîkum mimmâ fî butûnihâ ve lekum fîhâ menâfiu kesîretun ve minhâ te’kulûn.Ve doğrusu sizleredir çiftlik hayvanlarında mutlak bir ibret; veririz size içmeniz için karınlarındakinden onun; ve sizleredir bunda birçok faydalar-avantajlar ve ondan yersiniz. |
(لِّلشَّٰرِبِين) li-ş-şaribin kelimesi kökü (شرب) içmek (to drink), yudumlamak (to sip) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 540 (of 1303)
(تَأْكُلُونَ) te'kulun kelimesi kökü (اكل) yemek (eat), yutmak (swallow) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 27 (of 1303)
(مَنَٰفِعُ) menafiu kelimesi kökü (نفع) yararlı-faydalı (beneficial-useful), avantajlı (advantageous) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 1157 (of 1303)
Sıvı-akışkan şeyler içilir, yudumlanır; daha katı şeyler yenir-yutulur.
11:66 ayetinde süt için içme fiili (ş-şaribin) ve lezzet vurgulanırken, 23:21’de yeme fiili (te'kulun) ve birçok faydalar- birçok avantajlar vurgulanmıştır. Kısaca; 11:66’da sütün içilmesi ve lezzetli olması, 23:11’de ise sütün içilmesinden ayrı olarak sütün yenilmesinde birçok faydanın-avantajın olduğu işaret edilmiştir.
Süt nasıl yenilir?
Süt normalde içilir. 11:66 ayetinde işaret edildiği gibi. Sütün yenmesi ancak sütten elde edilen ürünlerin (yoğurt-peynir) yenilmesi ile olur. 11:66 ayetinde sütün içenler için lezzetli olduğu vurgulanmış ancak 23:21’de yenilen süt ürünlerinin birçok faydası vurgulanmıştır.
Sütten elde edilen yoğurt-peynir gibi ürünlerin sütün direkt olarak içilmesinden daha faydalı, daha avantajlı olduğu bilimsel çalışmalar ile tespit edilmiştir. Sütün içilmesi lezzetli ve faydalıdır şüphesiz, ancak çok fazla tüketildiğinde bağırsaklardan mikro-küçük kanamalara neden olabilmekte ve demir eksikliğine neden olabilmektedir. Özellikle çocuklarda günde 1 bardaktan fazla süt içilmesi tavsiye edilmemektedir. Ayrıca sütte laktoz adında bir şeker türü mevcuttur. Toplumda %65’lere çıkan bir oranda bu şekeri bağırsaklarında sindirme zorluğu ‘laktoz intoleransı’ yaşayan insanlar vardır. Süt içtikten 0.5-2 saat sonra karın ağrısı, bulantı, gaz, ishal, şişkinlik gibi şikayetler yaşarlar.
Ancak sütten fermentasyon yolu ile elde edilen yoğurt-peynir gibi ürünlerde yukarıdaki riskler yoktur. Yukarıda anlatılan kimselerde şikayetlere neden olan laktoz fermantasyon ile laktik aside dönüşür. Bu da hazmın daha kolay olması demektir. Ayrıca fermente ürünler daha konsantre oldukları için daha az miktarda daha fazla fayda sağlarlar. Ayrıca içerdikleri mayalar ile insan bağırsağındaki florayı korurlar. Zararlı mikropların üreyip hastalık yapmasını engellerler. 23:21’de sütün yenilen daha katı formlarının daha faydalı, daha avantajlı olduğuna bir işaret olması Kuran’ın Yüce Allah katından geldiğine bir delildir.
Araplar yoğurt-peynir gibi fermante süt ürünlerini biliyor muydu?
Muhtemelen evet. Çünkü ilk yoğurt üretiminin M.Ö. 5000 yıllarında yapıldığı bilinmektedir.
Yüce Allah aynı surenin 22:33 ayetinde yeme ve içme fiilini tek bir ayet içerisinde geçirerek tabiri caiz ise bize şu işareti vermektedir; yeme fiilini kullanıyorsam yeme, içme fiilini kullanıyorsam içme olayını anlayın.
23:33 Dünya hayatında refaha kavuşturduğumuz, gerçeği yalanlayarak nankörlük eden ve ahirete kavuşmayı yalanlayan kavminin meleleri: "Bu da sizin gibi bir beşerdir. Sizin yediğinizden yiyor, sizin içtiğinizden içiyor." dediler.
(Çeviri=Erhan Aktaş)
Küçük bir eleştiriye cevap;
16:69 ayetinde bal için içecek denilmesi konusu ve 23:21'de yenen şeyin hayvanın kendisi yani eti olabileceği konusu;
Yüce Allah 16:69 ayetinde bal için ‘şarabun’ ‘شَرَابٌ’ ‘içecek’ kelimesini kullanmış. 16:66 ayetinde ise süt için ‘li ş-şaribin’ ‘içenler için’ kullanılmış. Aynı kök. Bunun nedeni balın aslında bir sıvı olmasıdır. Bilimsel çalışmalardan net biliyoruz ki bal oda sıcaklığında aşırı doygun 'supersaturated' ve aşırı-soğutulmuş 'supercooled' bir sıvıdır 'liquid'.
https://en.wikipedia.org/wiki/Honey
Hayvanın etine bir işaret var mı?
Ancak 23:21’deki ‘minha te'kulun’ ‘ondan yersiniz’ tümlecindeki ‘ha’ dişil ve tekil zamiri süte de gidebilir hayvanın kendisine de. Ancak hemen öncesi ‘fiha’ dişi zamiri ile süt işaret ediliyor. Bu nedenle daha yakın olan süt kabul etmek daha mantıklı olduğunu düşünüyorum.
Sıvı olan sütün katılaşmış formları yoğurt ve peynirdir. Bunlar da yenir.